Gzymsy i pilastry w architekturze

Gzymsy i pilastry w architekturze

Autorem artykułu jest Małgorzata B.

Gzymsy i pilastry pozwalają na estetyczne podkreślenie i nadanie niepowtarzalnego i dostojnego wygląd całej architekturze budynku. Pomysłowa elewacja staje się znakiem szczególnym domu.

Pilastry to ustawione przy ścianie (lub częściowo w nią wtopione) filar, nieznacznie występujące przed lico ściany. Pełnią zarówno funkcję konstrukcyjną (podpora), jak też dekoracyjną (rozczłonkowują ścianę). Pilastry składają się z elementów analogicznych do kolumny - baza, trzon, głowica. W zależności od rodzaju zastosowanej głowicy wyróżniamy pilastry jońskie, korynckie, toskańskie, kompozytowe. Pilastry występowały już w starożytności, zarówno w Grecji oraz w Rzymie nadawały określonego porządku architektonicznego. W stylu barokowym monumentalizm budowli uwydatniano poprzez zastosowanie kolumn i pilastrów obejmujących klika kondygnacji. Dynamizm dzieł podkreślają kompozycje złożone z napiętych linii o kształcie łuku, często przerwanych, zwielokrotnione pilastry i gzymsy, które przyjmują formę dekoracyjnej wstęgi. Pilastry występują również w architekturze nowożytnej jako element podziału pionowego płaszczyzny ściany w układzie spiętrzonym (często podwójny) lub w tzw. wielkim porządku architektonicznym.

Gzymsy w architekturze starożytnej Grecji i Rzymu były jednym z elementów belkowania. Chroniły fryzy i koronowały całe belkowanie. Gzymsy to poziome, zwykle profilowane listwy wystające przed lico muru. Chronią elewację budynku przed ściekającą wodą deszczową. Jednak obecnie gzymsy spełniają głównie funkcję ozdobną. W tym ostatnim przypadku gzyms tworzyć może kilka profilowanych listew z dodatkowymi ozdobami umieszczonymi nad lub pod listwami. To właśnie renesansowe ściany bogate były w wiele detali ornamentacyjnych. Zasadnicze znaczenie miały gzymsy, stanowiące podział wzdłużny budynku, no i oczywiście gzyms wieńczący, jako optyczne zakończenie budowli. Gzymsy montowane są nawet w najnowocześniejszych domach, które wykorzystują elementy starszej architektury. Nadaja budynkom charakteru i szlachetności.

Dom może wyglądać przyjaźnie albo dostojnie, solidnie albo lekko, tradycyjnie lub nowocześnie. Właściwie zastosowane gzymsy i pilastry zapewnią nam wymarzony efekt, a dodatkowo zwiększą wartość naszej nieruchomości. Wykończenie może ożywić prostą bryłę lub nadać domowi zupełnie indywidualny, niepowtarzalny wygląd.

---

Artykuł pochodzi z serwisu www.Artelis.pl